Afgelopen week las ik een onderzoek naar de effecten van leiderschap in een school. Het werd wederom duidelijk dat goed en effectief leidinggeven aan een school nog niet zo eenvoudig is. Waarom het blijkbaar toch lastiger is dan we denken en wat je er aan kunt doen om het zelf een stuk beter te doen, vertel ik je in dit blog.

Al eerder schreef ik dat vertrouwen een belangrijke voorwaarde is om op school een professionele cultuur te creëren. Als er geen vertrouwen is tussen de leraren onderling of in jou als schoolleider of als omgekeerd jij als schoolleider geen vertrouwen hebt in je team van leraren dan is het werken aan een professionele cultuur net zoiets als trekken aan een dood paard. Dat gaat niet lukken. In mijn eerder verschenen blog “werken aan vertrouwen” heb ik je al enkele handvatten aangereikt hoe jij kunt werken aan het vertrouwen in jouw school. Ook Hans Galenkamp schrijft in zijn artikel “Zo kom je tot een professionele cultuur” over de zijns inziens belangrijke voorwaarden om te werken aan een professionele cultuur op school. In mijn blog ga ik dieper in op andere voorwaarden die ik van belang vind en die vooral de nadruk leggen op jouw rol als schoolleider in dit proces.
Want als het gaat om het creëren van voorwaarden om het werken in een professionele cultuur mogelijk te maken kun jij als schoolleider eenvoudig jouw rol en verantwoordelijkheid pakken.

Merk je wel eens dat je team weerstand biedt? Dat er momenten zijn dat het lijkt of niets goed aankomt? Je krijgt je mensen niet gemotiveerd en de leraren zetten de hakken in het zand tegen veranderingen. Ze lijken sowieso wel tegen elke verandering; om gek van te worden!
Leidinggevenden ervaren weerstand van hun mensen als ze vooruit willen met hun team. En veel leidinggevenden  hebben vaak geen idee hoe ze effectief kunnen omgaan met deze weerstand.

Slechts weinig mensen hebben van nature leiderschapskwaliteiten in zich. Ik zie leidinggeven ook als een vak wat je jezelf eigen moet maken. Als je de stap zet naar het leidinggeven ga jij meestal niet over één nacht ijs. Vragen als: “Kan ik dan wel?”, “Wat komt er allemaal op mij af?”, “Hoe gaat mijn team tegen mij aankijken?” zijn dan heel gewoon.

Aan schoolleiders worden hoge eisen gesteld. Het vak vergt veel. Hoe kun je energiek en effectief leidinggeven en leren? Dit Seminar reikt daarvoor handvatten aan. Met maar één doel: de vitaliteit van jou als schoolleider verhogen en in het verlengde daarvan die van jouw teamleden. Zodat jullie samen op een gezonder manier bezig kunnen zijn met jullie persoonlijke ontwikkeling en professionele groei en in het verlengde daarvan met de schoolontwikkeling

 

Veel gesprekken en ook artikelen in deze tijd gaan over hoe we het goede wat is overgebleven vanuit de Coronacrisis in ons onderwijs kunnen behouden. Ik snap dat wel want in die rare weken ging veel anders dan we eigenlijk gewend waren. De voorbeelden daarvan zijn jullie bekend. Dat de vraag gesteld wordt hoe we de goede ontwikkelingen blijvend kunnen toevoegen in het onderwijs is alleen maar goed.

Vaak kom ik de opmerking tegen dat jij als schoolleider wanneer je leiding geeft aan minimaal 5 mensen je niet de enige leider bent. Naast jou als formele leider is er vermoedelijk nog iemand die het informele aanzien van jouw leraren geniet. Deze informele leider kom jij als schoolleider op de meest vreemde momenten tegen. Hij* springt in als er iets aan de hand is, gaat regelmatig ongevraagd op jouw stoel zitten en voert je leraren aan in de strijd tegen een niet gewenste of misschien wel iedere verandering. Het is aan jou als schoolleider om de informele leider in jouw team te vinden en constructief met hem of haar samen te werken. Maar kan dat ook?

Woensdag 27 mei jongstleden werd ik gebeld door een waarnemend schoolleider van een vrij grote basisschool ergens in Nederland. Zij was behoorlijk in zak en as want het einde van het schooljaar nadert met rasse schreden en ze was compleet het overzicht kwijt over alles wat nog voor de zomervakantie moet gebeuren. Ze vroeg me advies en al snel was de conclusie dat de hulpvraag te ingewikkeld was voor een telefonisch advies. We hebben een afspraak gemaakt voor woensdag 3 juni jongstleden.

Is het voor jou als schoolleider ook een wens dat je leraren als team beter samenwerken en meer succes boeken?  Zorg er dan voor dat jij en je leraren zoveel als mogelijk volgens de onderstaande richtlijnen werken. Iedereen is het ermee eens dat het teamwork voor het succes van een schoolorganisatie van enorm belang is. Toch zijn er niet zoveel mensen die duidelijk maken en formuleren wat teamwork nou daadwerkelijk inhoudt en wat er nodig is om van teams succesvolle teams te maken. Hieronder vindt u een aantal kenmerken die kunnen bijdragen aan het met meer succes werken van teams. En dan maakt het niet uit of dat in de zorg of  het onderwijs is of in het reguliere bedrijfsleven. Onderstaande kenmerken zijn wat dat aangaat universeel. En dus ook prima te gebruiken door jou als schoolleider!

Het thema leiderschap blijft mensen bezig houden. Ook in het onderwijs. Verschillende inzichten en ideeën wisselen elkaar af. Hierbij spelen met name persoonlijke eigenschappen en vaardigheden van leiders een belangrijke rol. Een concept dat daarbij past is de balans tussen sturing en zelforganisatie. Dit concept staat centraal in dit overzicht over Leiderschap. Veel effectieve leiders in het onderwijs ontwikkelen een stijl waarin een goede balans is tussen het stellen van kaders en richtlijnen enerzijds en het geven van ruimte en vertrouwen aan leraren voor eigen invulling anderzijds